Ze werkte daar als correspondent voor de Volkskrant en deed verslag over de oorlog tegen het terrorisme in Afhganistan. In totaal bracht ze er duizend dagen door. Ze deed dat bij voorkeur 'unembedded', dus zonder bescherming van het leger.
Mengen met lokale bevolking
In plaats daarvan mengde ze zich onder de lokale bevolking, en praatte met bijvoorbeeld kappers en mensen in theehuizen. En doordat Natalie Righton een vrouw is, kon ze ook met Afghaanse vrouwen praten, iets wat voor haar mannelijke collega's vrijwel onmogelijk is.
1000 dagen wonen in Afghanistan
Om haar ervaringen te verwerken, en haar ervaringen en kennis te delen met de wereld, schreef ze het boek Duizend dagen extreem leven. Want leven als expat in Afghanistan betekent 24 uur per dag, 7 dagen per week over je schouder kijken en op je hoede zijn. Toch heeft Nathalie zich ook fijn gevoeld in Afghanistan, en er vrienden gemaakt.
Natalie's belangrijkste boodschap is dat de situatie in Afghanistan nog steeds alarmerend slecht is, en dat er een enorme haat tegen Westerlingen heerst.
Expat leven in Afghanistan: een parallelle wereld
Het expat leven in Afghanistan speelt zich af in een parallel universum van het 'gewone' Afghaanse leven. Die parallele wereld speelt zich achter een ogenschijnlijk gewone deuren. Terwijl het buiten modderig en stoffig is, bevindt zich achter zo'n deur een oase met vers gemaaid gazon met westerse tafels en stoelen en wordt er zelfs alchohol geschonken.
Natalie Righton vindt het een moreel dilemma dat veel westerse uitgaansgelegenheden niet toegankelijk zijn voor Afghanen. Hierdoor leven westerlingen en Afghanen in hun vrije tijd in gescheiden werelden. Natalie Righton noemt dit een 'westerse bubbel'. Vooral diplomaten en militairen leven in deze bubbel, want zij mogen vanwege hun veiligheid nooit alleen de straat op. Maar daardoor weten ze helemaal niet wat er echt speelt.
Journalistiek verslag + kijkje achter de schermen
Behalve een journalistiek verslag over het leven in Afghanistan, geeft Nathalie een kijkje achter de schermen van haar leven in Afghanistan. Hoe is het bijvoorbeeld om als vrouwelijke journalist in Afghanistan te werken? Een land waarin vrouwen ondergeschikt zijn aan mannen, en gekleed gaan in een burka? Als journaliste ging ze op zoek naar antwoorden op vragen als: 'Hoe kan iemand zo radicaliseren dat hij bij de Taliban gaat?' 'Wat vinden de Afghanen van de Nederlanders die komen helpen?'
Drie soorten expats in Afghanistan
Natalie Righton onderscheid drie soorten expats in Afghanistan:
- Westerse hulpverleners, meestal vrouwen. Wat ze precies doen is erg vaag, schrijft Natalie Righton, en ze lijken het zelf ook niet goed te weten
- Journalisten
- Privébeveiligers en/of spionnen
Natalie Righton: enkele van haar observaties over Afghanistan
- Afghanen zijn zelf de eersten die zeggen dat ze niet te vertrouwen zijn. Ze wantrouwen elkaar ook constant. En dat doen ze dus ook van westerlingen. Ze gaan uit van het slechtste in de mens.
- In Afghanistan is een enorme haat tegen Westerlingen. En dat terwijl in 2001 mensen juichten toen de Amerikanen kwamen. Maar sindsdien is dat behoorlijk omgeslagen.
- Afghanen praten met iedereen mee: zo zijn ze vriendelijk tegen Westerlingen als ze denken dat dit in hun voordeel is, maar 's avonds spreken ze kwaad over diezelfde westerlingen.
- Een Afghaans theehuis is het equivalent van een Nederlands dorpshuis.
- Veel Afghanen geloven dat Amerikanen alle moslims willen uitroeien. Dit is een gangbare complottheorie
- Als je als zijn persoonlijke gast een Afghaan beleefd iets vraagt, zal hij zelden weigeren. Dat zou namelijk gezichtsverlies betekenen in zijn cultuur, waarin een bezoekende gast heilig is.
- Er is veel seksuele frustratie in Afghanistan. Dit uit zich onder andere in onderlinge handtastelijkheid tussen mensen van hetzelfde geslacht.
- Zelfmoordterroristen wordt verteld: 'Als je op het knopje drukt ga je naar het paradijs.'
- Afghanen noemen de Taliban geen terroristen maar vrijheidsstrijders die vechten tegen een corrupte regering en een buitenlandse bezetter.
- De politie is in Afghanistan niet je beste vriend. Zo wordt Nathalie Righton's kleding gestolen, maar naar de politie gaan is gevaarlijk. Ze schrijft hier over: 'Als ik de politie erbij haal zullen ze geld ruiken, omdat we buitenlanders zijn. Als ik aangifte doe van diefstal, zal de politie mij vermoedelijk arresteren met een verzonnen reden om geld af te persen.'
- In Afghanistan slapen mensen op kussens i.p.v. matrassen.
- Doorsnee Afghaanse huizen hebben geen douche, maar een kraan. Daar houd je een bakje onder, en dat gooi je over jezelf heen.
- Als je een klusjesman nodig hebt in Kabul, dan ga je naar een drukke rotonde. Daar staan klusjesmannen te wachten op werk. Erg competent zijn ze meestal niet!
- Veel Afghanen zijn nog geen dag naar school geweest.
- Hitlers boek 'Mein Kampf' is zo populair in Afghanistan dat het is vertaal in de Afghaanse taal Dari.
- Verjaardagen worden in Afghanistan in een hotel gevierd.
- Het is vrij normaal om in Afghanisatan een 'chaukidor' te hebben. Dat is een huisbewaker.
- De Afghaanse huizenmarkt is in elkaar gestort na de aankondiging dat de meeste Amerikanen in 2014 vertrekken. De meeste Afghanen verwachten dan namelijk een burgeroorlog, en maken zich uit de voeten.
- Taliban beschouwen westerse journalisten niet als de vijand, maar als een vehikel om hun boodschap over te brengen.
- De Taliban zit op Twitter!
- In Afghanistan worden taxi's gedeeld. Een taxi stopt regelmatig om nieuwe passagiers op te pikken.
- In Afghanistan kiezen de ouders bijna altijd de partner van hun kind. Moeders hebben een grote rol in de selectie, en vaders hebben de beslissende stem.
- Vrouwen hebben niets in te brengen dan lege briefjes.
Over Natalie Righton's boek
Duizend dagen extreem leven is uitstekend geschreven, en boeiend. Tegelijkertijd is het schokkend en bij vlagen angstaanjagend. Zoals het verhaal van een meisje waarvan de borsten werden afgesneden...
Ook biedt ze een ontluisterend kijkje op de Nederlandse politiek, die volgens Natalie Righton, totaal niet weet wat er echt speelt in Afghanistan. De enige die er goed van af komt is Rutte!
Het boek is voor 19,95 te koop bij Bol.com.
Meer lezen van en over Natalie Righton?
Bezoek dan haar website: natalierighton.nl
Natalie Righton: driedelige documentaire
Er is ook een driedelige documentaire van Natalie Righton's leven in Afghanistan. Hier onder vind je een video van het eerste deel. Het tweede en derde deel vind je op haar website.
De video opent met een shot waarin Natalie Righton boodschappen doet in een verrassend goed gevulde supermarkt! Verder zie je haar over straat lopen, en krijg je een boeiend beeld van het Afghaanse leven.
