Maar in Nederland woont een groot aantal expat-mama's die de Nederlandse taal niet kennen, en daar ook geen moeite voor doen. Sterker nog, ze proberen niet eens te integreren.
Onzichtbare ouders
Over die groep expats gaat het boek van Margalith Kleijwegt. Margalith is redacteur bij Vrij Nederland. In haar boek Onzichtbare ouders volgde ze een jaar lang een 'bijna geheel zwarte klas op het Calvijn met Junior College in Amsterdam-West.' En ze volgde niet alleen de leerlingen, maar bezocht ook negentien van de drieëntwintig leerlingen thuis. Maar het was vaak lastig om een afspraak te maken met de ouders. Ze waren argwanend, of ze begrepen haar niet. Toch werd ze ook een aantal keer heel vriendelijk ontvangen.
Expat ouders van leerlingen op een zwarte vmbo-school
In dat jaar zocht Margalith antwoord op de volgende vragen:
- Waarom blijven de ouders van de leerlingen van een zwarte vmbo-school zo onzichtbaar?
- Waarom hebben ze geen contact met de buitenwereld? Is dat omdat ze de taal niet spreken? Leven ze met opzet geïsoleerd?
- Hebben ze werk?
Expat ouders leven mijlenver van de Nederlandse samenleving
Veel van deze expat ouders zijn in gedachten maar tijdelijk in Nederland. Ze voelen zich meer verbonden met het land waar ze vandaan komen. Van Nederlanders kun je je maar beter verre houden vinden ze. In die zin leven ze dus inderdaad met opzet geïsoleerd.
De allochtone ouders en kinderen uit Margalith Keijwegts boek staan mijlenver af van de Nederlandse samenleving. Ze leven in een isolement, in zwarte buurten en hun kinderen gaan naar zwarte scholen. De buitenwereld ervaren de ouders als bedreigend.Wat hun kinderen doen kunnen ze nauwelijks volgen. Ze weten niet wat ze buiten doen, of wie hun vrienden zijn.
Hoe doorbreek je de afzondering van deze expat ouders?
Kleijwegt constateert dat leerkrachten die in deze buurten lesgeven zo'n beetje de enigen zijn die nog enigszins zicht hebben op wat zich bij de leerlingen thuis afspeelt. Tot haar verbazing ontdekte ze namelijk dat hulpverleners van de gemeente, deelraad en maatschappelijke organisaties nooit bij deze expat ouders thuis komen. Kleijwegt was vaak de eerste Nederlander die bij deze gezinnen over de vloer kwam.
Zo verzuchtte het zusje van een leerling: 'Ik vind het zo apart dat u hier bent. Er komt nooit een Nederlander bij ons thuis.'
Kleijwegt vindt dat de school een spil moet zijn in het leven van ouders en kinderen. Leraren moeten op huisbezoek gaan, de leerplichtambtenaar moet er een spreekkamer hebben. Er kunnen taallessen worden gegeven en het maatschappelijk werk moet er aanwezig zijn.
Kleijwegts antwoorden
- De expat ouders van de leerlingen van deze vmbo school blijven onzichtbaar omdat ze geen voeling hebben met de school. Ze staan er bovendien vaak wantrouwig tegenover.
- Hun isolement is deels eigen keuze, deels zo gegroeid omdat ze vaak in zwarte wijken wonen.
- De vaders hebben vaak wel werk. De moeders niet.
De ouders in Kleijwegts boek staan in scherp contrast met de houding van Nederlanders in het buitenland. Het boek laat zien dat motivatie om te integreren en instelling van wezenlijk belang zijn om van emigratie een succes te maken.
